Τζωρτζ Όργουελ

(George Orwell, λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Έρικ Άρθουρ Μπλαιρ, Eric Arthur Blair, Bεγγάλη, 25 Ιουνίου 1903 – Λονδίνο, 21 Ιανουαρίου 1950)

Βρετανός ελευθεριακός σοσιαλιστής συγγραφέας, ποιητής και δημοσιογράφος, γνωστός κυρίως από τα αντιαυταρχικά – αντισταλινικά μυθιστορήματά του «Η Φάρμα των Ζώων» και «1984».

ΝΕΑΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ Γεννήθηκε στο Μοντιχάρι της Βεγγάλης στην Ινδία το 1903, όπου υπηρετούσε ο πατέρας του ως διοικητικός υπάλληλος και έφθασε στην Αγγλία το 1911 με τον επαναπατρισμό της οικογένειάς του. Κατά την περίοδο 1917 - 1921 σπούδασε υπότροφος στο Ήτον (Eton, όπου ανάμεσα στους καθηγητές του ήταν και ο Άλντους Χάξλεϋ, που δίδασκε Γαλλικά) και έκανε σε διάφορα περιοδικά τις πρώτες του δημοσιεύσεις. Το 1922 διορίσθηκε αξιωματούχος στην αστυνομία («Indian Imperial Police») της Βιρμανίας, παραιτήθηκε όμως μετά από 6 χρόνια μη αντέχοντας την αποικιοκρατική ατμόσφαιρα. Για κάποια χρόνια έζησε φτωχικά στο Παρίσι και το Λονδίνο, κινούμενος στους κύκλους των περιθωριακών, δηλώνοντας «αναρχικός» και κάνοντας διάφορα περιστασιακά επαγγέλματα. Προϊόντα εκείνης της περιόδου είναι τα βιβλία του «Οι αλήτες του Παρισιού και του Λονδίνου» («Down and Out in Paris and London», 1933), «Ημέρες της Μπούρμα» («Burmese Days», 1934), «Η κόρη του παπά» («A Clergyman's Daughter», 1935) και «Ο δρόμος προς την αποβάθρα του Γουίγκαν» («The Road to Wigan Pier», 1937). Το τελευταίο, που καταπιανόταν με τους εξαθλιωμένους ανθρακωρύχους της

βόρειας Αγγλίας, γράφτηκε κατά παραγγελία του μαρξιστή εκδότη Victor Gollancz, ο οποίος διηύθυνε τις εκδόσεις «Left Book Club».

ΣΤΟΝ ΙΣΠΑΝΙΚΟ ΕΜΦΥΛΙΟ ΠΟΛΕΜΟ

Συμμετείχε ενεργά από τον Δεκέμβριο του 1936 στον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο ως εθελοντής στην  δημοκρατική πολιτοφυλακή της Βαρκελώνης, μέλος του τροτσκιστικού «Εργατικού Κόμματος της  Μαρξιστικής Ενοποίησης» (P.O.U.M., «Partido Obrero de Unificación Marxista»). Πήρε μέρος ως  υπαξιωματικός σε αρκετές ένοπλες συγκρούσεις στην Αραγωνία και την Χουέσκα (Huesca), αλλά τον  Μάϊο του 1937 τραυματίστηκε σοβαρά, όταν μια σφαίρα ελεύθερου σκοπευτή τού διαπέρασε τον λαιμό.

Ενώ νοσηλευόταν με προσωρινή παραλυσία της αριστερής πλευράς του σώματός του και απώλεια της  φωνής του, οι σταλινικοί κομμουνιστές κήρυξαν «παράνομο» το P.O.U.M. και άρχισαν να εξοντώνουν τα  μέλη του. Κινδυνεύοντας σοβαρά να εκτελεσθεί, ζήτησε στα τέλη του Ιουνίου την βοήθεια του άγγλου  πρέσβη στην Βαρκελώνη, ο οποίος του εξασφάλισε την διαφυγή στην Γαλλία. Τις συγκλονιστικές όσο  και τραγικές του εμπειρίες αποτύπωσε όταν επέστρεψε στην Αγγλία στο γνωστό βιβλίο του «Φόρος  τιμής στην Καταλωνία» («Homage to Catalonia», 1938), το οποίο, καθώς ερχόταν σε αντίθεση με τις  ορέξεις τόσο του δεξιού τύπου της χώρας όσο και της ημερήσιας εφημερίδας «Daily Worker» του  Κομμουνιστικού Κόμματος, μέχρι το 1950 δεν είχε πουλήσει περισσότερα από 1.500 αντίτυπα.

Με τους συντρόφους του τού P.O.U.M. το 1937

ΑΝΤΙΕΞΟΥΣΙΑΣΤΙΚΕΣ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ Την επόμενη χρονιά εξέδωσε του «Coming up for Air», ενώ από τον Αύγουστο του 1941 και για όλη την  διάρκεια του Β Παγκόσμιου Πολέμου εργάστηκε στο BBC («BritishBroadcasting Corporation») για τα  προπαγανδιστικά ειδησεογραφικά προγράμματα που εκπέμπονταν στην Ινδία. Παράλληλα με το BBC  εργαζόταν και στην εφημερίδα «Observer», ενώ μετά τον πόλεμο, ως λογοτεχνικός συντάκτης στην  σοσιαλιστική εφημερίδα «Tribune» (στην οποία τον είχε καλέσει το 1943 ο εκδότης Aneurin Bevan),  άρχισε να διαμορφώνει μέσα από την εβδομαδιαία στήλη του πολιτικές θέσεις με ξεκάθαρα  αντιεξουσιαστική σοσιαλιστική κατεύθυνση. Εκείνη ακριβώς την περίοδο συνέγραψε τα καλύτερα έργα του. Το 1944 εξέδωσε την «Φάρμα των  Ζώων» («Animal Farm», μία πολιτι-

κή αλληγορία ενάντια στον σταλινισμό, η οποία του κόστισε την  απώλεια των περισσότερων από τους έως τότε μαρξιστές φίλους του, ενώ ήδη είχε αρνηθεί να του  εκδώσει το βιβλίο ο από το 1937 εκδότης του V. Gollancz). Το 1949 εξέδωσε το περίφημο «1984», ένα  απαισιόδοξο μυθιστόρημα με δράση τοποθετημένη στο, τότε, «μακρινό» και «μελλοντικό» έτος 1984,  όπου περιγραφόταν ένα εφιαλτικό ολοκληρωτικό αστυνομικό κράτος, στο οποίο η παραμικρή  λεπτομέρεια της ατομικής και συλλογικής ζωής, που διαμορφώνονταν και οι δύο από την «νεογλώσσα»  - «newspeak» και την «διπλοσκέψη» - «doublethink», ελεγχόταν αυστηρά από τον αόρατο δικτάτορα  «Μεγάλο Αδελφό» («Big Brother»): «όποιος ελέγχει τη γλώσσα ενός ανθρώπου, ελέγχει και τις σκέψεις  του» ανέφερε μέσα στο «1984» ο Όργουελ.

Συνέγραψε και ποιήματα («Romance», «Awake! Young Men of England», «Kitchener», «The Pagan»,  «The Lesser Evil», «Poem From Burma», κ.ά.), ενω λίγες ημέρες πριν πεθάνει σε νοσοκομείο του  Λονδίνου από φυματίωση τον Ιανουάριο του 1950,  απαγόρευσε την συγγραφή βιογραφιών του, πράγμα  που όμως δεν τηρήθηκε, όπως ήταν άλλωστε αναμενόμενο.

Βλάσης Γ. Ρασσιάς, 2009


ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ:

«A Hanging» (1931)
«Down and Out in Paris and London» (1933)
«Burmese Days» (1934)
«A Clergyman's Daughter» (1935)
«Shooting an Elephant» (1936)
«Keep the Aspidistra Flying» (1936)
«The Road to Wigan Pier» (1937)
«Homage to Catalonia» (1938)
«Coming Up for Air» (1939)
«The Lion and The Unicorn: Socialism and the English Genius» (1941)
«Looking Back on the Spanish War» (1943)
«Notes on Nationalism» (1945)
«Animal Farm» (1945)
«A Nice Cup of Tea» (1946)
«Decline of the English Murder» (1946)
«The Prevention of Literature» (1946)
«Reflections on Gandhi» (1949)
«Nineteen Eighty-Four» (1949)

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΕ: 

ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΨΥΧΕΣ 

ΣΥΓΓΡΑΦΕΣ ΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΨΥΧΕΣ 

ΕΚΔΟΣΕΙΣ "ΑΝΟΙΧΤΗ ΠΟΛΗ" 

ΚΕΙΜΕΝΑ, ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ, ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ 

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ "ΑΝΟΙΧΤΗ ΠΟΛΗ" (1980 - 1993) 

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ