|
Σαρλ - Ζιλμπέρ Ρομ
(Charles - Gilbert Romme, Riom, Puy-de-Dοme, 26 Μαρτίου 1750 – Paris, 17 Ιουνίου 1795) Γάλλος μαθηματικός και διανοούμενος, ήπιο αλλά αφοσιωμένο στέλεχος της παράταξης των «Ορεινών», δημιουργός του «Δημοκρατικού Ημερολόγιου» και μάρτυρας της ελευθερίας μετά την καταστολή της εξέγερσης της 1ης Πραιριάλ του έτους 3 (20 Μαϊου 1795).
βραχύβια «Λέσχη των Φίλων του Νόμου» («Club des Amis de la Loi», που με την σειρά της γέννησε στα τέλη του Μαϊου την «Λέσχη των Κορδελιέρων», «Club des Cordeliers»), μέλος της οποίας έγινε και ο Στρογκανώφ, και οι δύο μαζί γράφτηκαν επίσης στην «Λέσχη των Ιακωβίνων». Στην «Λέσχη των Φίλων του Νόμου», ο Ρομ ήταν πρόεδρος και ο νεαρός Στρογκανώφ, που τον φώναζαν χαϊδευτικά «Οτσέρ», ήταν υπεύθυνος βιβλιοθήκης. Τα νέα της δημοκρατικής αποστασίας του νεαρού Ρώσου κόμη μαθεύτηκαν όμως πολύ γρήγορα στην πατρίδα του και η αυτοκράτειρα Αικατερίνη η Β τον διέταξε να εγκαταλείψει αμέσως την Γαλλία και αυτός υπάκουσε τον Δεκέμβριο του 1790. ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΣΤΗΝ «ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ» Στις 10 Σεπτεμβρίου 1791 ο Ρομ εξελέγη βουλευτής στην νέα «Νομοθετική Εθνοσυνέλευση» («Assemblée Νationale Législative») των Παρισίων για το τμήμα Puy-de-Dome, με την παράταξη των μετριοπαθών «Γιρονδίνων». Με τον επίσης μαθηματικό μαρκήσιο ντε Κοντορσέ (Marie Jean Antoine Nicolas de Caritat, marquis de Condorcet, 1743 - 1794) εκπροσώπησε την συγκεκριμένη παράταξη στην «Επιτροπή Δημόσιας Εκπαίδευσης» («Comité de l’Ιnstruction Publique»), στην οποία ωστόσο ο Ρομ έμεινε και μετά την πτώση των «Γιρονδίνων», αφού ήδη είχε προσχωρήσει στους «Ορεινούς». ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΤΩΝ «ΟΡΕΙΝΩΝ» Στις 6 Σεπτεμβρίου 1792, εξελέγη βουλευτής στην «Συμβατική Εθνοσυνέλευση» («Convention Νationale») των Παρισίων, όπου αυτή την φορά συντάχθηκε με την αριστερή παράταξη των «Ορεινών» («Montagnards»), ψήφισε υπέρ της θανάτωσης του έκπτωτου βασιλιά Λουδοβίκου και από τα τέλη του Απριλίου 1793 στάλθηκε από την «Συμβατική» ως εντεταλμένος αντιπρόσωπος στις στρατιές του Χερβούργου. Υπήρξε το πιο ενεργό μέλος της ριζοσπαστικότατης για την εποχή «Επιτροπής για την Δημόσια Εκπαίδευση» και έκανε συνεχείς τοποθετήσεις υπέρ της ισονομίας όλων των πολιτών, ανδρών αλλά και γυναικών, ενώ, αν και αγνωστικιστής, δεν υποστήριξε τις ακρότητες των αθεϊστών οπαδών του λεγόμενου «αποχριστιανισμού». Από τον χειμώνα του 1793 είχε οργανώσει ο ίδιος μαζί με τον Soubrany την τοπική «Λέσχη Ιακωβίνων» στο Ριόμ (Riom) του τμήματος Puy-de-Dome, όπου κυριαρχούσαν οι «Γιρονδίνοι». Όταν οι τελευταίοι ανατράπηκαν στις αρχές του Ιουνίου, η «Λέσχη» του Ριόμ, όπως και εκείνες της Κλερμόν – Φεράν και του Αμπέρ, που είχαν οργανώσει αντίστοιχα οι Couthon και Monestier, και ο Maignet, κατόρθωσαν να πνίξουν την προσπάθεια του τμήματος να ξεκινήσει ανταρσία κατά της «Συμβατικής» με ψήφισμά του που την περιέγραφε να έχει πέσει στα χέρια μιας «φράξιας που σκοτώνει την ελευθερία». Στις 9 Ιουνίου βρισκόταν μαζί με τον Πριέρ ως εντεταλμένος αντιπρόσωπος της «Συμβατικής» στην ελεγχόμενη από τους «Γιρονδίνους» Καέν (Caen). Οι δύο βουλευτές συνελήφθησαν και έμειναν σε ομηρεία μέχρι τα τέλη του Ιουλίου, λίγο πριν παραδοθεί η πόλη στον υπό τους εντεταλμένους αντιπροσώπους Duroy, Bonnet και Lindet στρατό του Παρισιού (6 Αυγούστου 1793).
έναν νέο τόμο της Ιστορίας και στην ροή του, την τόσο εκπληκτική όσο και απλή, όπως ακριβώς είναι και η Ισότητα, χρειάζεται συνεπώς ένα νέο και ανθεκτικό εργαλείο για να χαράξει με αυτό τα χρονικά της αναγεννημένης Γαλλίας» (όπως παρατίθεται στον Andress, σελ. 219). Το αρχικό σχεδίασμα του ημερολογίου είχε κάνει ο Ρομ ενώ βρισκόταν κρατούμενος στα χέρια των αντεπαναστατών της Καέν. Με το διάταγμά της της 5ης Οκτωβρίου, η «Συμβατική» σύστησε ειδική επιτροπή από τους Baptiste Joseph Jean Delambre (αστρονόμο και μαθηματικό), Joseph Louis Lagrange (μαθηματικό), Joseph Jerôme de Lalande (αστρονόμο), Pierre Simon de Laplace (μαθηματικό και αστρονόμο), Antoine Laurent Lavoisier (χημικό και οικονομολόγο), Gaspard Monge (μαθηματικό), Alexandre Gui Pingré (αστρονόμο) και φυσικά τον Ρομ. Το τελικό αποτέλεσμα υιοθέτησε η «Συμβατική» με το διάταγμα της 24ης Οκτωβρίου 1793, που τώρα πλέον ήταν η 3η Μπρυμαίρ του έτους 2 από την εγκαθίδρυση της Δημοκρατίας. Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΟΥ «ΤΡΟΜΟΥ» Θήτευσε πρόεδρος της «Συμβατικής» από τις 21 Νοεμβρίου 1793 έως τις 6 Δεκεμβρίου 1793. Την κορύφωση της «Τρομοκρατίας» κατά το πρώτο ήμισυ του 1794 βρισκόταν μακριά από το Παρίσι, καθώς από τις 12 Φεβρουαρίου του είχε ανατεθεί η εποπτεία της κατασκευής όπλων στα εργαστήρια των κωμοπόλεων Ruelle και Abzac του τμήματος του Ντορντόν (Dordogne) στην νοτιοδυτική Γαλλία, όπου είχε σταλεί από την «Συμβατική» ως εντεταλμένος αντιπρόσωπός της. Στο Ντορντόν επέδειξε έμπρακτη δημοκρατικότητα, όπως και ο αντιπρόσωπος Μπο (Jean - Baptiste – Jerome Bo, ένας συγκροτημένος ιατρός και καλός οργανωτής) στο Ταρν (Tarn) και όταν χρειάστηκε να κάνει απογραφή των αποθεμάτων σιτηρών και οι κάτοικοι έδειχναν απρόθυμοι να παράσχουν πληροφορίες, αντί να στείλει την «Εθνοφυλακή» να ψάχνει τις αποθήκες και τα σπίτια, συγκρότησε επιτροπές από τους ίδιους του κατοίκους του τμήματος και πέτυχε την μεταφορά των περισσευμάτων στα χωριά και τις πόλεις που όντως βρίσκονταν σε μεγάλη ανάγκη. Όντας μακριά από το Παρίσι δεν είχε εμπλοκή σε καμμία από τις δύο πλευρές κατά τα γεγονότα που κατέληξαν στην ανατροπή και εξόντωση των «ροβεσπιεριστών» (9 Θερμιδώρ του έτους 2, ή 27 Ιουλίου 1794), ωστόσο ανακλήθηκε από τους «θερμιδωριανούς» με το διάταγμα της 13ης Αυγούστου 1794. Επέστρεψε στο Παρίσι στις 26 Σεπτεμβρίου 1794 (5 Βεντεμιαίρ του έτους 3) και πήρε την θέση του στην «Εθνοσυνέλευση» ανάμεσα στους λιγοστούς πια «Ορεινούς», που τώρα, απομονωμένοι από όλες τις άλλες παρατάξεις, αριθμούσαν μόνον σαράντα περίπου βουλευτές.
του Ρομ, οι Pierre Bourbotte, Jean-Michel Duroy, Ernest Dominique François Joseph Duquesnoy, Prieur de la Marne, Pierre-Aimable de Soubrany, Jean-Marie Claude Alexandre Goujon, Antoine Louis Albitte, Jean Peyssard, Lecarpentier de la Manche, Jacques Pinet, Jean Borie, Joseph-Pierre-Marie Fayau και Philippe Jacques Ruhl) μεταφέρθηκαν σε φυλακές μακριά από το Παρίσι (ο Ρομ κλείστηκε στο φρούριο «Chateau du Taureau» στις ακτές του Ατλαντικού στην Βρετάνη), ώστε να μην υπάρχει η πιθανότητα να απελευθερωθούν με εισβολή του λαού στις φυλακές, ενώ τις επόμενες ημέρες ακολούθησαν μαζικές συλλήψεις χιλιάδων «Αβράκωτων» και τριάντα ακόμη «Ορεινών» βουλευτών, με αποτέλεσμα η παράταξη να διαλυθεί οριστικά. Οι φυλακισμένοι βουλευτές, ενόσω περίμεναν να δικαστούν, συμφώνησαν να αυτοκτονήσουν εάν τελικά καταδικαστούν (δύο μάλιστα από αυτούς, ο Philippe Jacques Rühl, που είχε σπάσει την «sainte ampoule», δηλαδή το δοχείο με το «άγιο λάδι» που επί αιώνες χρησιμοποιούσαν οι θεοκράτες στις στέψεις των βασιλιάδων της Γαλλίας και ο Nicolas Maure, τέως μέλος της «Επιτροπής Δημόσιας Ασφαλείας», δεν περίμεναν καν την δίκη και αυτοκτόνησαν στις 29 Μαϊου και 3 Ιουνίου αντίστοιχα).
(«με την αυστηρή γαλήνη του σοφού, του ήρωα, του μάρτυρα», όπως έγραψε ο ιστορικός Μισελέ) και άλλοι δύο (Γκουζόν και Ντυκενουά) πέθαναν επιτόπου, όμως οι άλλοι τρεις τραυματίστηκαν όχι όσο σοβαρά χρειαζόταν για να πεθάνουν αμέσως και δεν μπόρεσαν να αποφύγουν το να οδηγηθούν αιμόφυρτοι στην λαιμητόμο. Ένας από τους τρεις πάντως, ο Σουμπρανύ, ξεψύχησε επάνω στο κάρο που τους μετέφερε στο σημείο που ήταν στημένη η λαιμητόμος. Ο ιστορικός Μινιέ έγραψε: «έδειξαν πολλή σταθερότητα και αταραξία, καθώς και απόλυτη πίστη στις αρχές τους... Όταν καταδικάστηκαν σε θάνατο, θέλησαν να αυτοκτονήσουν και κτυπήθηκαν με το ίδιο μαχαίρι στο στήθος. Το έδινε ο ένας στον άλλον, φωνάζοντας ‘ζήτω η Δημοκρατία!’. Ωστόσο δεν στάθηκαν τυχεροί όλοι να πεθάνουν μαζί. Πέθαναν μονάχα οι Ρομ, Γκουζόν και Ντυκενουά, ενώ οι άλλοι τρείς οδηγήθηκαν μισοπεθαμένοι στην καρμανιόλα, διατηρώντας όμως ακόμα στα πρόσωπά τους την αρχική τους γαλήνη…» (όπως παρατίθεται στην «Λαιμητόμο Αρετή») Βλάσης Γ. Ρασσιάς, 2008 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: David Andress, «The Terror: The Merciless War for Freedom in Revolutionary France», New York, 2006 Jules Arsène Arnaud Claretie, «Les Derniers Montagnards, Ηistoire de l'insurrection de Prairial an III d'après les documents», Paris, 1867 Gregory Fremont - Barnes, «Encyclopedia of the Age of Political Revolutions and New Ideologies, 1760 – 1815», 2 τόμοι, Santa Barbara, CA, 2007 Paul R. Hanson, «Historical Dictionary of the French Revolution», Lanham, MD, 2004 Jules Michelet, «Histoire de la Révolution Francaise», 7 τόμοι, Paris, 1847 – 1853 Βλάσης Ρασσιάς, «Λαιμητόμος Αρετή. Ροβεσπιέρος, Σαιν Ζυστ, Κουτόν», Αθήνα, 2007 Albert Soboul (ed.), «Dictionnaire historique de la Révolution française», Paris, 1989 Marc de Vissac, «Romme le Montagnard», Clermont-Ferrand, 1833 ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΕ: ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΨΥΧΕΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΣ ΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΨΥΧΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ "ΑΝΟΙΧΤΗ ΠΟΛΗ" ΚΕΙΜΕΝΑ, ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ, ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ "ΑΝΟΙΧΤΗ ΠΟΛΗ" (1980 - 1993)
|
