Πιστεύεις λοιπόν πως είσαι καλλιτέχνης. Φοράς σκουλαρίκι και ντύνεσαι στα μαύρα, επιδείχνεις τη σεξουαλική σου σύγχιση λες και πρόκειται για τη τελευταία έκφραση στη μόδα, ξοδεύεις τον εαυτό σου στο αλκοόλ και στα ναρκωτικά λες και τον μισείς, ζεις στο “περιθώριο”, πολλές φορές αυτοτιτλοφορείσαι αναρχικός, κάποιες άλλες φορές απαγγέλεις σκόρπια ποιήματα μπροστά σε κάποιες τελείως σκνίπα ορδές που εσύ ίσως αποκαλείς “σκηνή”, κάποιες άλλες φορές ζωγραφίζεις (όταν βρεις κάποια χρήματα ν’ αγοράσεις υλικά) και ίσως κάποια μέρα να μπορέσεις κι εσύ να “πουλήσεις”.

Δεν αποτελείς τίποτα το καινούργιο: Η Τέχνη σαν δικαιολογία της ντεκαντένσιας: αυτοκαταστροφικοί ποιητάδες και καλλιτέχνες παντός είδους προσφέρονταν πάντοτε και προσφέρονται ακόμα με την οκά. Ο Χένρυ Μίλερ έγραψε βιβλία και βιβλία καταγράφοντας τον “μποέμικο” τρόπο ζωής στη Νέα Υόρκη στη δεκαετία του 40. Νομίζεις πως εσύ έχεις το μονοπώλιο σ’ αυτού του είδους τα καμώματα; Είναι αληθινά θλιβερό να βλέπει κανείς ανθρώπους ικανοποιημένους με τέτοια ζωή αυτο-παραίτησης και τάσης για αυτοκαταστροφή.

Όταν αφαιρέσουμε το τσόφλι της κάλπικης ιδεολογίας και της αυτο-επιλεχθείσας φτώχειας, ο “μποέμικος” τρόπος ζωής αυτοαποκαλύπτεται το ίδιο σκατένιος με τους τρόπους ζωής που υποτίθεται πως εναντιώνεστε. Ισχυρίζεστε πως είστε ανεξάρτητοι, αυτόνομα άτομα. Τι άγαρμπο καλαμπούρι! Παίζετε απλώς παιχνίδια και ρόλους, ξοδεύοντας πολύτιμο χρόνο και καταστρέφοντας τους εαυτούς σας στην διαδρομή. Και ακόμα και σήμερα αμέτρητοι καλλιτεχνίζοντες εξακολουθούν να βαυκαλίζονται στο ρομαντισμό του σεναρίου περί “πάσχοντος δημιουργού”. Τραγικό φαινόμενο και αποπροσανατολιστικό. Να κυλιέσαι μέσα στη μιζέρια σου, είναι απείρως πιο εύκολο από το να την αντιμετωπίσεις με θάρρος. Η προσωπική δύναμη φαίνεται σαν βγαίνεις έξω ανοιχτά ν’ αντιμετωπίσεις την πραγματικότητα, όχι όταν μετατρέπεις τον εαυτό σου σ’ ένα ακόμα “αμνό προς σφαγήν” προς χρήση από μία κοινωνία που έτσι κι αλλιώς στερείται κάθε συνείδησης.

Προφανώς δεν έχετε συνειδητοποιήσει ακόμα πως ακολουθείτε ένα από άλλους φτιαγμένο πρόγραμμα. Ίσως πολλοί από σας να αυταπατώνται κι όλας θεωρώντας πως μόνοι σας επιλέξατε το δρόμο που τώρα τραβάτε. Λυπάμαι που το λέω, μα “σας την έχουνε στήσει” έξυπνα και πονηρά. Παραδοθήκατε στα σχέδια μίας κοινωνίας που σας τροφοδοτεί ακατάπαυστα με τα εργαλεία τής αυτοκταστροφής σας. Όπως όταν ο απολυμαντής μπουκώνει με ποντικοφάρμακο τις χαραμάδες. Ατυχείς κρετίνοι, πόσο σας λυπάμαι καθώς σας βλέπω να μασάτε το δηλητήριο και στο μυαλό σας να πιστεύετε πως τάχα κάνατε επανάσταση ή ανοίγετε νέους δρόμους. Θα σβήνατε εξ ίσου άδοξα και μέσα σ’ ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης, δίχως ουσιαστικά καμμία διαφορά για το κατεστημένο που προγραμμάτισε τα μυαλά σας. 

Οι Κύριοί σας, σας παρακολουθούν από ψηλά προσμένοντας τον σίγουρο θάνατό σας. Γνωρίζουν πολύ καλά πως οι δυνατότητες και οι ευκαιρίες σας είναι απελπιστικά περιορισμένες. Μπορείτε να παραμείνετε στο περιθώριο, στις χαραμάδες της ζωής, αρχοπεθαίνοντας από το φαρμάκι του απολυμαντή. Σας προμηθεύουνε με “συμπαθείς” βολικούς χώρους όπου μπορείτε γεμάτοι άγνοια να μαντρώνεστε μοναχοί σας, να στριμώχνεστε σα ποντίκια, “υπόγειοι” ώστε να μην ενοχλείται κανείς από την παρουσία σας. Κι αν καμμιά φορά ξυπνήσουν κάποιοι από σας (αν επιζήσουν), ολόζεστες αγκαλιές θα τους καλωσορίσουν σαν μεταμεληθέντα, ταλαιπωρήμενα τέκνα κάποιου άσπλαχνου κόσμου που τώρα επαιτούν μία δεύτερη ευκαιρία στην αστική εκδοχή εκείνου που λέμε Ευτυχία. 

Είναι τόσο γαμημένα εμφανές! Πώς μπορείτε να μην το βλέπετε και να την “πατάτε”! Περισσότερα πρόβατα προς σφαγή. Δημιουργία σημαίνει να βγάζεις κάτι ΝΕΟ από μέσα σου, μια ενδότερη αλήθεια. Η ζωή στο σκοτάδι κάνει όλο και πιο δύσκολο το να μπορέσεις κάποια μέρα να αντικρύσεις το μέσα και το έξω του εαυτού σου.

Ποτέ δεν είναι αργά όμως να κοιταχτούμε στον καθρέφτη. Ν’ αντιμετωπίσουμε, ό,τι υπάρχει, την πραγματικότητα. Οι άνθρωποι που αρνούνται να δούνε θαρραλέα τα δικά τους ελαττώματα δεν δικαιούνται να κριτικάρουν εκείνα που η κοινωνία τους κουβαλάει. Όλη εκείνη η ιστορία περί “έκφρασης” δεν είναι παρά η δυνατότητα να ξεφύγεις, να ξεστρατήσεις από τα διέξοδα μονοπάρια που η κοινωνία έστρωσε πριν από σένα για σένα. Πάψτε να παριστάνετε τα πιόνια. Πάψτε να κρύβεστε σαν ζωϋφια σε χαραμάδες.

Σταθείτε ακάλυπτοι στις γωνιές των δρόμων και αυτοανακηρυχθείτε ανθρώπινα όντα που αρνούνται ν’ ακολουθήσουν τις θλιβερές πεπατημένες του αυτοαφανισμού.

Μην κρύβεστε. Τρίψτε στα μούτρα τους όλη τη λύσσα που μέσα σας κουβαλάτε. Θέλει κουράγιο να στέκει κανείς μοναχός του, όμως έτσι πρέπει να γίνει. Κανείς δεν θα βρίσκεται εκεί να σας βοηθήσει όταν τα πράγματα θα ειπωθούν και γίνουν. Όλοι μας ερχόμαστε  σ’ αυτόν τον κόσμο και φεύγουμε απ’ αυτόν τον κόσμο ΜΟΝΑΧΟΙ, ολομόναχοι. Από τη στιγμή όμως που θα αυτοκαθορισθείς σαν αφυπνισμένο ανθρώπινο πλάσμα, έχοντας ήδη ορίσει ξεκάθαρα τις κατευθύνσεις και τα όριά σου, θα δεις πως τριγύρω σου υπάρχουν κι άλλοι που έχουν πράξει παρόμοια. Στο τέλος δε θα’ σαι πλέον μονάχος, δεν θα’ σαι πια πρόβατο που ακολουθεί κάποιο κοπάδι. Και όταν φθάσει η ώρα ν’ αφήσεις τούτο τον κόσμο, θα ξέρεις ήδη πως έπραξες ΤΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΔΥΝΑΤΟ 

John Herman 1988 
 

(δημοσιεύθηκε στην "Ανοιχτή Πόλη", τεύχος 19, Θερινό Ηλιοστάσιο 1989)
 
 
 
 
 
 
 
 
 

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΕ: 

ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΨΥΧΕΣ 

ΣΥΓΓΡΑΦΕΣ ΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΨΥΧΕΣ 

ΕΚΔΟΣΕΙΣ "ΑΝΟΙΧΤΗ ΠΟΛΗ" 

ΚΕΙΜΕΝΑ, ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ, ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ 

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ "ΑΝΟΙΧΤΗ ΠΟΛΗ" (1980 - 1993) 

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ