Ντομένικο Κιρίλο
(Domenico Cirillo, Grumo Nevano 10
Απριλίου 1739 – Νapoli 29 Οκτωβρίου 1799).
Ιταλός πατριώτης της «Παρθενόπιας
Δημοκρατίας», ιατρός, βοτανολόγος και
εντομολόγος. Γεννήθηκε στο Grumo Nevano
του βασιλείου της Νάπολης, ξεκίνησε με
σπουδές βοτανολογίας στην πατρίδα του και
ολοκλήρωσε την επιστημονική του κατάρτιση
με σπουδές φαρμακολογίας και ιατρικής στην
Αγγλία (όπου εξελέγη μάλιστα και μέλος της
Royal Society) και την Γαλλία. Η φήμη του
υπήρξε τόσο μεγάλη, ιδίως μετά από την
καθιέρωση πολλών ιατρικών νεωτερισμών,
όπως λ.χ. του εμβολιασμού, ώστε αυτός ο
ίδιος ο βασιλιάς Φερδινάνδος τον
χρησιμοποιούσε ως προσωπικό του ιατρό.
Όπως
φαίνεται μέσα από το βιβλίο του
«Discorsi Accademici», που πρωτοεκδόθηκε
το 1789 και ανατυπώθηκε το 1799, ο
Κιρίλο ευαισθητοποιήθηκε στο ζήτημα της
κοινωνικής αδικίας έπειτα από επισκέψεις
του σε φυλακές και νοσοκομεία. Η
απαγόρευση το έτος 1793 κάθε είδους
φιλολογικών ή επιστημονικών
συγκεντρώσεων και συζητήσεων από τον
βασιλιά Φερδινάνδο, η απαγόρευση όλων
των γαλλικών βιβλίων, η παρακολούθηση
50.000 «υπόπτων» από τους χαφιέδες της
αστυνομίας και η φυλάκιση δεκάδων
ανθρώπων που θάβονταν ζωντανοί σε
υπόγεια μπουντρούμια, κοιμούμενοι στο
χώμα και συντηρούμενοι μόνο με ψωμί και
νερό για την απλή κατοχή ενός γαλλικού
βιβλίου ή για ένα απλό εγκώμιο του
Ρουσώ, έδωσαν στον Κιρίλο να καταλάβει
ότι εκείνο το είδος κοινωνίας έπρεπε να
ανατραπεί.
Με
την άφιξη του γαλλικού στρατού στην
Νάπολη και την συνακόλουθη ανακήρυξη της
βραχύβιας «Παρθενόπιας Δημοκρατίας»
(«Repubblica Partenopea», 23 Ιανουαρίου
1799 – 13 Ιουνίου 1799), ο Κιρίλο
συμμετείχε παρά τους αρχικούς δισταγμούς
του στην προσωρινή κυβέρνηση. Όταν τον
Ιούνιο του ίδιου έτους οι Γάλλοι
εγκατέλειψαν την «Παρθενόπια Δημοκρατία»
στην μοίρα της, οι ελαφρά οπλισμένοι
δημοκρατικοί πολιορκήθηκαν σε διάφορα
κάστρα από τους υπό τον καρδινάλιο
Fabrizio Ruffo (1744 - 1827) οπαδούς της
μοναρχίας και του Χριστιανισμού και,
όταν έκαναν το λάθος να παραδοθούν με
όρους να γίνει σεβαστή η ελευθερία και η
ζωή τους, κλείστηκαν κατ’ απαίτηση του
Άγγλου ναυάρχου Νέλσωνα και του βασιλιά
Φερδινάνδου κατά χιλιάδες στην φυλακή
(περίπου 8.000 άτομα) και από αυτούς 222
καταδικάστηκαν σε ισόβια δεσμά, 322 σε
μικρότερες αλλά πολυετείς φυλακίσεις,
360 σε εξορία και 105 θανατώθηκαν με
δημόσιο απαγχονισμό. Ανάμεσά τους
απαγχονίστηκε και ο Κιρίλο στις 29
Οκτωβρίου 1799 (μαζί με τους
συναγωνιστές του Φραντζέσκο Μάριο
Παγκάνο, Francesco Mario Pagano, 1748 –
1799, Γεώργιο Πιλιατσέλι, George
Pigliacelli και Ιγνάτιο Κιάϊα, Ignazio
Ciaia, 1766 - 1799) στην Piazza Mercato
της Νάπολης, παρά την υποκριτική
προσπάθεια της Λαίδης Χάμιλτον, συζύγου
του Άγγλου πρέσβη στην Νάπολη, να τον
σώσει.
ΚΥΡΙΑ ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ:
«Αd botanicas
institutiones», 1771
«De essentialibus
nonnullarum plantarum characteribus»,
1784
«Plantarum rariorum regni
Neapolitani fasciculus», 1788 – 1793
«Entomologiae neapolitanae
specimen primum», 1787 – 1792
«Discorsi Accademici», 1789,
1799
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Cantimori Delio, «Utopisti e
riformatori Italiani, 1794 - 1847»,
Florence, 1943
Cantimori Delio, «Giacobini
Italiani», τόμοι 3, Bari, 1956 – 1964
Conforti Luigi, «Napoli nel
1799», Naples, 1889
Giglioli Constance H. D.,
«Naples in 1799. An account of the
revolution of 1799 and the rise and
fall of the Parthenopean Republic»,
London, 1903
Gutteridge H. C. ed.,
«Nelson and the Neapolitan Jacobins»,
London, 1903
|